file:///J:/Afbeeldingen/sateliet%20internet

Het is de internationale telecom ambitie om elke tien jaar een nieuwe mobiele generatie te introduceren, die dan zo goed mogelijk aansluit bij de maatschappelijke behoeften.

Van 2G, naar 3G naar4G, 5G en 6G
Terwijl 2G goed was om te bellen en te sms-en, schakelen providers in Nederland verouderde 2G-netwerken af, is 3G ook grotendeels gestopt (Odido stopt op 1 augustus 2026). Het 4G netwerk wordt van verwacht dat providers het netwerk rond 2030 langzaam zullen gaan uitfaseren. In juli 2020 is de vijfde generatie mobiele communicatie geïntroduceerd in Nederland. Techneuten zijn bezig om de volgende stap te ontwikkelen (6G) en het ontwikkelen van een nieuwe generatie duurt ongeveer tien jaar.6G wordt dan ook rond 2030 verwacht.

Hoe ziet 6G eruit?
6G is 50 keer sneller dan 5G, 100 keer betrouwbaarder en biedt een bredere dekking en ondersteunt tien keer meer apparaten per vierkante kilometer. 6G werkt op terahertz-banden (THz), 10 terahertz tot 100 gigahertz en levert een maximale gegevens-snelheid van 1000 gigabit per seconde met een luchtlatentie (ook wel latency genoemd) van minder dan 100 microseconden. Latency is de vertraging in de dataoverdracht.

Soorten breedbandverbindingen
Breedband is een type verbinding die vaak garant staat voor een hoge snelheid en bandbreedte en waarmee je via dezelfde verbinding zowel kunt internetten als telefoneren. Er zijn een paar soorten breedbandverbindingen:
-Satelliet: de verbinding met het internet verloopt via een of meerdere satellieten. Dit type breedband is niet supersnel en levert maximumsnelheden van circa 30 Mb/s,
-Breedband via een asymmetrische directe lijn (ADSL) is in de regel drie keer zo snel als breedband via satelliet,
-Kabelinternet is een breedband die wordt geleverd via het traditionele kabeltelevisienetwerk. De mogelijkheden op het gebied van bandbreedte en internetsnelheid (300 Mb/s) zijn groter dan bij satelliet en ADSL,
-Glasvezel maakt gebruik van haarfijne optische vezels van helder glas om lichtsignalen te versturen. Op het gebied van bandbreedte en internetsnelheid levert dit type breedbandverbinding veruit de beste prestaties.
Met 6G ontstaan er nieuwe mogelijkheden. De capaciteit van 6G heeft de potentie om veel meer draadloze apparaten van internet te voorzien, zonder dat de snelheid daaronder lijdt. Dat is ook nodig, want met de verdere digitalisering van onze samenleving zal ons dataverbruik nog eens fors toenemen. Niet alleen is 6G cloudbase*, want dat is 5G ook al grotendeels maar echt nieuw is de inzet van kunstmatige intelligentie(AI) om het 6G-netwerk optimaal te benutten en real-time (real-time (informatie die onmiddellijk beschikbaar is zodra het wordt gegenereerd). De International Telecommunication Union (ITU) heeft 6G aangeduid als IMT-2030**, wat wijst op een verwachte commerciële introductie rond het jaar 2030. De experimenten zullen naar verwachting rond 2025 van start gaan als vroege studiefasen.

*Cloud-based verwijst naar technologie, dienst of applicatie die draaien op externe servers die toegankelijk zijn via internet, in plaats van lokaal te worden geïnstalleerd of uitgevoerd op de eigen computer van een gebruiker of op servers ter plaatse.
** IMT 2030 is de officiële naam voor de technologie en visie achter de volgende generatie mobiele netwerken, beter bekend als 6G, ontwikkeld door de International Telecommunication Union (ITU).

Kunstmatige intelligentie (AI)
Kunstmatige intelligentie betekent dat computers steeds slimmer worden en zelf problemen kunnen oplossen. De afkorting die je vaak ziet is AI. Dat komt uit het Engels: artificial intelligence. Met AI wordt het denken van de mens nagemaakt.

Een vorm van AI is ChatGPT
ChatGPT is een andere toepassing van AI. Het is een ’taalmodel’: een systeem dat heel veel tekst van het internet ‘leest’ en die data gebruikt om nieuwe teksten te schrijven. Jij geeft een opdracht en ChatGPT schrijft een volledige tekst voor je. ChatGPT kan o.a;
-gebruikt worden voor artikelen, social media posts en productbeschrijvingen,
-om een verhaal of boek te schrijven,
-om in de industrie (complexe) machines te updaten zoals we nu gewend zijn van de apps op onze telefoons,
-om verkeersstromen bij (onbewaakte) kruispunten efficiënter en veiliger te maken, doordat 6G privacy-veilig verkeersdeelnemers kan detecteren,
-voor invasieve operaties (beeld gestuurde chirurgie(IGS).

Veel van deze nieuwe toepassingen zullen gebruik maken van AI-applicaties die draaien in de 6G-cloud. 6G zorgt verschillende applicaties op een betrouwbare manier met elkaar kunnen samenwerken.
3GPP (Third Generation Partnership Project)
3GPP is het wereldwijde consortium dat de standaarden ontwikkelt voor mobiele communicatie (2G, 3G, 4G, 5G, en nu 6G).

6G, de zesde generatie
Een netwerktechnologie dat nóg sneller, efficiënter en intelligenter is en gebaseerd is op de nieuwe 3GPP-specificaties en terahertz-frequenties gebruikt voor gigantische snelheden en minimale latentie.

De eerste fase van 5G-Advanced(Release 18 (Rel-18)
Rel-18 wordt gedefinieerd als de overgang tussen 5G en 5G-Advanced, ook wel bekend als 5.5 en is in 3GPP Release een belangrijke upgrade van 5G-technologie en heeft nieuwe functies voor meer geavanceerde toepassingen, zoals:
-betere integratie met satellieten,
-verbeterde ondersteuning voor IoT,
-drones, in de stratosfeer (HAPS-High Altitude Platform Stations), zijn zonne-energie aangedreven, onbemande vliegtuigen die maandenlang op extreem grote hoogte kunnen blijven hangen, vergelijkbaar met satellieten, om communicatie (5G/6G) en satelliet communicatie te hebben,
-Extended Reality (XR). XR, oftewel Extended Reality, is een overkoepelende term voor technologieën die de fysieke en digitale wereld samenbrengen, zoals Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) en Mixed Reality (MR),
-AI/ML*-gestuurde ontwerpen, efficiëntere netwerken met als doel de 5G-mogelijkheden uit te breiden naar vrijwel alle apparaten en use-cases.

* Machine Learning (ML) is een specifieke techniek binnen AI die computers in staat stelt om te leren van data.
Omdat 6G nu al veel meer aandacht heeft dan de eerdere generaties, zijn er ook veel meer samenwerkingsorganen en partijen die input leveren zoals:
-de internationale telecommunicatie unie (ITU) met een visie voor IMT-2030 (6G),
– Vervolgens wordt door 3GPP, (Third Generation Partnership Project)bestaande uit operators, kennisinstituten en leveranciers en de technische standaarden verder uitgewerkt. Dit doen zij door middel van releases;
-Release 15 was de eerste 5G standaard, gevolgd door R16, R17en R18 (is begin 2024 beschikbaar gekomen) en
–Release 19: als voorloper van 6G legt Release 19 de basis voor 6G-studie in Release 20,
–Release 21; zal ergens in 2028 of 2029 worden afgerond. Men denkt dat daarna, in 2030, de eerste commerciële netwerken live kunnen gaan,
-het is de verwachting dat Release 21 de eerste 6G standaard zal zijn, die Haptische feedback en het delen van bewegingen met anderen demonstreert,
-Haptische feedback is het communiceren via aanraking, door middel van trillingen, krachten of beweging,
-6G gebruikt als radar om zo objecten kunnen meten,
–ONE 6G, een samenwerking van operators, leveranciers en onderzoeksinstituten (waaronder TNO) hebben een overzicht gemaakt wat men verwachten welk een impact 6G kan hebben op heel veel aspecten in ons dagelijks leven.Diensten waarvan wij nog niet wisten dat ze onmisbaar zijn. Zoals:
-continue de gezondheid monitoren,
-op afstand opereren,
-Holografisch op afstand vergaderen en ons werk doen,
-Teleportatie, het vermogen tot het rechtstreeks overbrengen van gedachten en gevoelens tussen personen over een afstand, zonder gebruik te maken van taal of zintuiglijke waarneming. Onderzoekers denken dat ‘data-teleportatie’ van menselijke zintuigen en ervaringen mogelijk maakt via extreem snelle, AI-gestuurde netwerken (terabits/seconde snelheid) tegen 2030-2032, door het fuseren van de virtuele en fysieke wereld met holografische en tastbare digitale ervaringen,
– Directe communicatie met ons brein,
-In fabrieken de productie volledig door robots laten doen,
-Augmented Reality (Augmented reality (AR) is een technologie die digitale elementen zoals afbeeldingen, geluiden en informatie toevoegt aan de echte wereld,
– Mixed reality (MR), een technologie die de fysieke en virtuele wereld combineert, waardoor digitale objecten kunnen interageren met de echte wereld,
-Extended Reality, Extended Reality (XR) is de overkoepelende term voor technologieën die de fysieke en digitale wereld combineren, zoals Virtual Reality (VR), Augmented Reality (AR) en Mixed Reality (MR).

Bronnen
file:///J:/Afbeeldingen/sateliet%20internet

https://www.nlconnect.org/nieuws/vooruitblik-mwc25-5g-advanced-ai-private-5g-en-de-toekomst-van-telecom
https://www.telit.com/resources/whitepapers/5g-evolution-3gpp-advancements/