Nederland heeft een cruciale stap gezet in de ontwikkeling van de volgende generatie mobiele communicatie. Het Nationaal 6G Testbed is officieel gelanceerd. Het testbed is opgebouwd uit de nieuwste mobiele communicatie-infrastructuur en 7 oktober officieel gelanceerd. Dit initiatief biedt het Nederlandse mkb en startups de kans om 6G-toepassingen te ontwikkelen, testen en valideren in realistische omstandigheden jaren vóór de commerciële uitrol in 2030. Het testbed is een netwerk van vijf regionale 6G Fieldlabs (Delft, Den Haag, Eindhoven, Groningen, Amersfoort). Deze geavanceerde infrastructuur is bedoeld voor technologie die verder gaat dan 5G en vormt de basis voor vroege 6G-innovaties en belooft een revolutionaire sprong. Het wordt niet alleen sneller, stabieler en vertragingsarmer, maar introduceert ook nieuwe functionaliteiten, zoals de integratie van ‘sensing’*. Hiermee kan het netwerk niet alleen data versturen, maar ook beweging, objecten of zelfs vitale functies detecteren. Dit ambitieuze initiatief, gecoördineerd door TNO binnen het Future Network Services (FNS) programma, stelt mkb-bedrijven en startups in staat om 6G-toepassingen te ontwikkelen, te testen en te valideren onder realistische omstandigheden.

* Sensing data zijn gegevens die worden verzameld door sensoren die een fysieke omgeving meten en analyseren. Deze gegevens als:
-luchtkwaliteit,
-temperatuur,
-geluid.
Remote sensing is een specifieke vorm van sensing waarbij data wordt verzameld vanaf een afstand, bijvoorbeeld via satellieten of drones, zonder fysiek contact met het onderwerp.

Het unieke aan het Nationaal 6G Testbed is dat elke specialisatie toegankelijk is voor ondernemers, ongeacht de locatie. De toepassingen zijn breed en urgent. Ze kunnen oplossingen bieden voor maatschappelijke uitdagingen in sectoren als precisielandbouw, zelfrijdend vervoer, digitale zorg en slimme steden. Een agritech-startup kan bijvoorbeeld na het testen van sensoren in Delft, opschalen naar drone-experimenten in Groningen. De vijf Fieldlabs – in Delft, Den Haag, Eindhoven, Groningen en Amersfoort – bieden geavanceerde testfaciliteiten en hands-on ondersteuning. Elk lab heeft daarbij zijn eigen sectorexpertise. Zo richt
-Delft zich op draadloze innovaties en het internet of things (iot) in glastuinbouw en energie,
-in Den Haag valt de nadruk op netwerk-innovaties, zoals op afstand bestuurbaar rijden en digitale zorg,
-Eindhoven concentreert zich op industriële automatisering en slimme productie,
-Groningen wordt het centrum voor agritech, AI en sensortechnologie (bijvoorbeeld drones,
en in Amersfoort komt het accent te liggen op digitale infrastructuur, veiligheid en maatschappelijke impact.

“Het Nationaal 6G Testbed is een springplank voor innovatie,” aldus Peter Rake, TNO en Program Director bij FNS*. “Het biedt mkb-bedrijven, onderzoekers en technologische pioniers nu al toegang tot 6G-infrastructuur, zodat zij hun volgende generatie producten en diensten kunnen ontwikkelen, testen en verfijnen.”

* FNS staat voor Future Network Services, het nationale programma dat Nederland moet positioneren als leider in de ontwikkeling van 6G. Het Future Network Services consortium bestaat uit 60 bedrijven, kennisinstellingen en overheden en richt zich op het ontwikkelen van de nieuwste generatie mobiele netwerken: 6G. Nederland heeft wereldklasse expertise in netwerkinnovatie, halfgeleiders en mobiele toepassingen die essentieel zijn voor de ontwikkeling van deze nieuwe netwerktechnologie. Tussen 2024 en 2030 bouwen we gezamenlijk aan een sterk Nederlands 6G-ecosysteem.

Wat is 6G en wat is het verschil met 5G?
6G is de opvolger van 5G, waarbij de “G” staat voor generatie. 6G is dus de zesde generatie van dit draadloze netwerk. Smartphones en andere draadloze apparaten hebben een netwerk nodig om data te kunnen versturen en ontvangen. 6G is deels een evolutie van 5G maar:
1. 6G belooft hogere snelheden dan 5G. Het doel is om downloadsnelheden van liefst 100Gbps te halen: 10 keer sneller dan de (theoretische) downloadsnelheid van 5G, en zelfs 300 keer sneller dan de meest geavanceerde 4G-netwerken,
2. Daarnaast gaat 6G niet alleen voor communicatie gebruikt worden, maar ook voor lokalisatie met behulp van radarwaarneming. Dat biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om verkeersstromen beter te sturen. Daarvoor moet het 6G-netwerk naast communicatiedata ook ‘sensing’-data* kunnen versturen.
3. Autonoom autorijden. Door de hogere betrouwbaarheid, is bijvoorbeeld het autonoom auto rijden mogelijk. Autonoom rijden is de technologie waarbij een voertuig zelfstandig kan rijden zonder menselijke tussenkomst, gebruikmakend van sensoren, camera’s en kunstmatige intelligentie. Dit betekent dat de auto de omgeving waarneemt, analyseert en daarop anticipeert om de weg op te gaan en te manoeuvreren en 6G gaat
4. duurzamer, en zuiniger om met de energie en materialen.

Niveau 1 tot/met 5
De mate van autonomie loopt van rijhulp (niveau 1) tot volledige zelfbesturing (niveau 5), waarbij geen bestuurder nodig is. Van 0 tot 5:
Niveau 0: Geen automatisering – jij hebt volledig de controle.
Niveau 1; de basisvorm van rijassistentie, waarbij het voertuig één taak kan overnemen, zoals remmen, sturen of accelereren, terwijl de bestuurder de volledige controle en verantwoordelijkheid behoudt,
Niveau 2: Gedeeltelijke automatisering – de auto kan sommige taken zelf uitvoeren, zoals sturen en remmen, maar jij blijft verantwoordelijk,
Niveau 3: Voorwaardelijke automatisering; de auto kan onder bepaalde omstandigheden volledig zelfstandig rijden, maar jij moet nog kunnen ingrijpen.
Niveau 4: Hoge automatisering. De auto kan zelfstandig rijden zonder jouw tussenkomst, maar alleen in specifieke situaties (bijvoorbeeld op snelwegen),
Niveau 5: Volledige automatisering; geen bestuurder, de auto doet alles zelf m.b.v. GPS
Ook wordt de dekking beter dankzij GPS-trackers (Global Positioning System (Wereldwijd Positioneringssysteem*). GPS trackers voor voertuigen gebruiken satellietnavigatiegegevens om realtime-informatie(zonder vertraging of wachttijd) te verstrekken over;
-de locatie,
-snelheid,
-richting en afstand van uw auto.

*Een GPS-tracker werkt door satellietsignalen te ontvangen en deze gegevens te versturen via mobiele netwerken.

Meer dan 100 mkb-bedrijven hebben al interesse getoond in het testbed. Het programma, mede gefinancierd door het Nationaal Groeifonds versnelt hiermee de integratie van 6G- in sleutelsectoren zoals de smart industry, mobiliteit, energie en gezondheidszorg.

De EHS, de elektrogevoelige
Effecten op het menselijk lichaam van 6G, worden niet genoemd. Er zijn echter mensen die ónder de normen van 5G al klachten hebben. Hoe gaat dat dan met 6G?

Bronnen:
https://futurenetworkservices.nl/
https://stralingsleed.nl/blog/antennebeleid-nadelig-voor-de-ehs-er/