Hoe werkt de magnetron?
De magnetron is uitgevonden in de jaren 40 van de vorige eeuw. Deze keukenhulp maakte zijn opmars in Nederland in de jaren 80. In een magnetron wordt de voeding verhit door microgolven. Een onzichtbare elektromagnetische energie (straling) zorgt ervoor dat de waterdeeltjes in voedingsmiddelen in beweging komen. Hierbij ontstaat bewegings- en/of wrijvingswarmte. Deze warmte warmt het voedsel op.

Verschillende soorten straling
Een magnetron gebruikt microwave straling (microgolven) om het eten te verhitten. Er zijn verschillende soorten straling;
Gammastraling. Gammastraling gaat dwars door ons lichaam heen en beschadigd de lichaamscellen;
Röntgenstraling is minder sterk dan gammastraling. Het gaat wel door het vlees heen, maar niet door de botten. Röntgenstraling heeft een sterkte van 10 miljard gigahertz (GHz). Een straling die nog minder sterk is, is Ultraviolette (UV)-straling. Deze straling wordt als natuurlijke straling uitgezonden door de zon en als kunstmatige straling door o.a. zonnebanken. Met een sterkte van 1 miljoen gigahertz kan deze straling 1 millimeter in je huid doordringen. Dit is diep genoeg om huidkanker te veroorzaken:
Ultraviolette straling. Ultraviolette straling is de elektromagnetische straling die zich uitstrekt over het golflengtegebied van 100 nanometer (nm) tot 400 nm. Hierbinnen onderscheidt men drie zones, UV-A: 315-400 nm, UV-B: 280-315 nm en UV-C: 100-280 nm. In het elektromagnetisch spectrum ligt UV-straling op de grens van ioniserende- en niet-ioniserende straling;
Zichtbaar licht.  Licht is elektromagnetische straling in het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog;
-Infrarood of infrarode straling, is de voor het menselijke oog niet waarneembare elektromagnetische straling en bestrijkt een bereik van ongeveer 300 GHz tot 400 (terahertz) THz (1 mm–750 nm) en kan in drie delen worden verdeeld;
-ver-infrarood van 300 GHz tot 30 THz (1 mm-10m);
-midden-infrarood van 30 tot 120 THz (10-2,5 m);
-nabij-infrarood van 120 tot 400 THz (2.500-750 nm);
microwave straling. Microgolven produceert de magnetronoven,  een oven met daarin een onderdeel dat microgolven produceert, die velen dagelijks gebruiken! In een vacuümbuis worden elektronen in een magnetisch veld bewogen zodat elektromagnetische straling van een vaste frequentie ontstaat. Deze wordt geleid naar de ruimte met het voedsel. De frequentie is meestal 2,45 GHz en de golflengte ongeveer 13 cm (in de UHF -ultra-high frequency – band);
-radiogolven, een radiogolf, ook radiofrequente (RF) straling genoemd, is een golf in de vorm van elektromagnetische straling met golflengten  uiteenlopend van ruwweg duizend kilometer tot een millimeter, dus in het frequentiegebied van 4 hertz (Hz) tot 300 GHz.

Microwave straling (microgolven) en de magnetron
Microgolven hebben golflengte van 30 cm tot 1 mm bij een frequentie van 0,3 Ghz tot 300 GHz. De grenzen, tussen diep infrarood licht, microgolven, en radiogolven zijn echter niet duidelijk gedefinieerd. Een magnetron werkt door microgolfstraling, bij een frequentie van 2,45 GHz. Water dat in het voedsel aanwezig is absorbeert de straling en zet het om in warmte. Elk watermolecuul is een elektrische dipool wat wil zeggen dat het ene uiteinde een positieve lading bezit en het andere uiteinde een negatieve lading. Door de elektromagnetische straling wordt het molecuul heen en weer gedraaid, waarbij het zich gelijk richt aan het wisselende elektrisch veld. Deze beweging veroorzaakt de warmte.

Straling van de magnetron is gevaarlijk
Maar de kunstmatige elektromagnetische straling (EMV) die de magnetron produceert heeft een negatieve invloed op een mensenlichaam. De straling kan via de het glazen deurtje bij open doen, lekken. Zowel de nieuwe als de oude magnetrons hebben stralingslekken (bij oude magnetrons is de lekkage aanzienlijk groter).  Onafhankelijke consumentenorganisatie ‘Powerwatch’ heeft bekend gemaakt dat dit alarmerend is. De straling van een werkende magnetron is namelijk vele malen sterker dan die van een telefoonmast en dat in eigen keuken. Deze stralingen ontsnappen vooral uit de glazen deur, bij lekkage. Te lange blootstelling hiervan aan het lichaam, is zeer gevaarlijk. Blijf daarom zo lang de magnetron aan staat bij de magnetrondeur weg, om niet bloot te staan aan eventuele ‘lek’-straling. Onbekend is namelijk hoe de opstapeling van jaren blootstelling aan straling, uitpakt. Nog gevaarlijker wordt het als het deurtje van de magnetron niet meer goed sluit, beschadigd of het geleidend metaalrooster in de magnetrondeur stuk is. Gebruik dan je magnetron helemaal niet meer want de microgolven kunnen de magnetron (die dient als een kooi van Faraday*) uit via de glazen deur van de magnetron!

*De magnetron bestaat uit een metalen kast, met aan de voorzijde een doorzichtige deur waar een metaalfilm met gaatjes in zit. Zij vormen een kooi van Faraday voor de magnetronstraling. Deze straling heeft een golflengte van circa 12 centimeter, te groot om door de gaatjes te ontsnappen.

Plastic bakjes zijn gevaarlijk
Ook het opwarmen van voedsel in de magnetron in plastic bakjes kan leiden tot het vrijkomen van giftige stoffen en dioxines, die bekend staan als kankerverwekkend.  In 1990 stond er een uitgebreid artikel in de Amerikaanse Nutrition Action Newsletter over het lekken van schadelijke chemische stoffen uit magnetronbestendige verpakkingen van veel verkochte voedingsmiddelen zoals pizza’s en popcorn. De chemicaliën die vrijkwamen waren onder andere polyethyleentereftalaat (PET), benzeen, tolueen en xyleen (Haldimann, 2007, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17613073/) .

In 2008 testte Journal Sentinal, onder begeleiding van een onderzoeker van de universiteit van Missouri, 10 plastic bakjes met het stempel ‘magnetron veilig’ en deze bleken BPA (Bisfenol A*) te lekken (Kissinger, 2008, https://scienceblogs.com/effectmeasure/2008/11/17/microwave-safe-not ). Ook al waren dit kleine hoeveelheden, het is toch zorgwekkend, aangezien BPA zich als een hormoon gedraagt waarbij zelfs kleine hoeveelheden al veranderingen in cellen teweeg kunnen brengen. Zeker voor baby’s kunnen kleine hoeveelheden grote effecten hebben.

*Eén van de meest schadelijke stoffen die kan vrijkomen is BPA, ofwel Bisphenol-A, een oestrogeenachtige stof die veel wordt gebruikt in plastic opbergbakjes en zelfs speciaal voor de magnetron bestemde bakjes en schalen.

De magnetronziekte
Want als je lichaam direct wordt blootgesteld aan magnetronstraling kunnen weefsels en organen ernstige beschadigingen oplopen en geven het risico op de magnetronziekte. Symptomen van deze ziekte zijn:
-slapeloosheid;
-nachtzweten;
-hoofdpijn;
-duizeligheid;
-opgezette lymfeklieren;
-een verzwakt immuunsysteem;
-verminderd bewustzijn;
-depressie;
-geïrriteerdheid;
-misselijkheid;
-lusteloosheid;
-gezichts- en oogproblemen;
-vaak moeten plassen;
-veel dorst.

Voedingswaarde
Verschillende onderzoeken laten zien dat het gebruik van de magnetron invloed heeft op de voedingswaarde van het eten. De straling tast de hoeveelheid nuttige voedingstoffen namelijk aan. Zelfs de zorgvuldig bereide biologische maaltijd is bepaald niet meer zo gezond te noemen als hij een paar minuten in de magnetron heeft gestaan! Broccoli verliest bijvoorbeeld het merendeel van zijn antioxidanten, asperges raken grote hoeveelheden vitamine C kwijt, en knoflook verliest bijna alle werkzame  stof *die onder andere de vorming van kanker tegengaat.

* Verse knoflook bevat enzymen genaamd ‘allinase’ en ‘alliine’, die zijn opgenomen in verschillende delen van de plant. Deze twee enzymen fungeren als een afweermechanisme tegen microbiële ziekteverwekkers in de bodem. Wanneer schimmels of andere bodempathogenen de teentjes bedreigen, wordt binnen enkele seconden alle alliine omgezet in een nieuwe verbinding: allicine.

De magnetron is schadelijk
Alles bij elkaar is het niet verstandig om de magnetron te vaak te gebruiken. Liever helemaal niet. Gewoon, een gezonde maaltijd (of een restje opnieuw opwarmen op het fornuis of in de oven*), is op den duur veel gezonder.

*Geen magnetron of combimagnetron maar een hetelucht-, conventionele- of stoomoven https://www.patesserie.com/algemeen/verschil-tussen-een-heteluchtoven-conventionele-oven-of/ .

Bronnen:
https://stralingsleed.nl/blog/kan-opgewarmd-bloed-in-de-magnetron-lijden-tot-de-dood-een-hoax-of-juist-niet/
https://jarnobaselier.nl/alles-over-infrarood/
https://www.vers-inspiratie.nl/technische-vakinformatie/gebruik-van-microgolven
https://stralingsleed.nl/blog/wordt-het-gebruik-van-microgolven-en-infraroodstraling-5g-het-einde-van-alle-leven-op-aarde/
https://happyhealthcare.nl/is-de-magnetron-wel-zo-onschuldig/
https://magdahavas.com/from-zorys-archive/pick-of-the-week-12-why-pulsed-microwave-frequencies-are-more-harmful/
https://jessevandervelde.com/dit-gebeurt-er-met-je-eten-als-je-het-in-een-magnetron-doet/